UZALEŻNIENIE XXI wiek jest niewątpliwie czasem
rewolucji technicznej. Chyba nikt ze współczesnych młodych ludzi nie wyobraża
sobie życia bez telefonu komórkowego albo komputera. Rozwój
Internetu ma wiele zalet – szybki dostęp do informacji, możliwość
zdobywania wiedzy, rozwijanie wyobraźni,. Niestety, utrata kontroli nad użytkowaniem
Internetu i komputera może prowadzić do niebezpiecznego nałogu – siecioholizmu (ang. Internet Addiction
Disorder, IAD). Nałogowy internauta spędza w
Internecie coraz więcej czasu, zaniedbując inne rodzaje aktywności. Skutki
uzależnienia od komputera mają charakter fizyczny, psychologiczny, moralny,
społeczny i intelektualny. Do niedawna za
najbardziej uzależniające uchodziły narkotyki i alkohol. Teraz do listy
groźnych uzależnień dołączył internet, który wciąga
coraz więcej ludzi. Jest równie niebezpieczny! Uzależnienie od internetu jest zjawiskiem nowym, ale dotyka już miliony
ludzi na świecie. Prowadzone są również konsultacje i
poradnictwo dla rodziców , uczniów i nauczycieli w
zakresie zapobiegania uzależnieniom w każda środę w godzinach 8.30- 9.30. Uzależnienie to nabyta silna
potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zażywania jakiejś substancji.
W
chwili obecnej problemem staje się uzależnienie od komputera, gier i
Internetu Rewolucja techniczna sprawiła, że w praktycznie każdym domu
znajduje się komputer. Sam komputer i Internet nie są złe. Zły może być
jednak sposób, w jaki korzysta się z tych zdobyczy cywilizacji. Jeżeli
dziecko przekracza limity czasowe na korzystanie z sieci, zaniedbuje inne
sfery życia i nie wyobraża sobie spędzania wolnego czasu bez komputera, to
może być niepokojący sygnał, że rozwija się uzależnienie od komputera i/lub
Internetu Objawy
uzależnienia od komputera i internetu: ·
ciągłe myślenie o komputerze i Internecie – rozmyślanie o
tym, co się robiło w sieci albo co będzie się robić po zalogowaniu; ·
potrzeba zwiększania godzin spędzanych przed monitorem
komputera; ·
nieudane próby kontrolowania, ograniczania
lub zaprzestania korzystania z komputera; ·
przesiadywanie przed komputerem dłużej niż się planowało; ·
uczucie przyjemności, euforii i ekscytacji w czasie
korzystania z komputera; ·
niepokój, przygnębienie i irytacja w przypadku prób
ograniczenia korzystania z komputera; ·
problemy w szkole i
gorsze relacje z rodzicami, rodzeństwem i
przyjaciółmi z powodu nadużywania komputera lub Internetu; ·
zaniedbywanie codziennych zajęć i obowiązków – dziecku uzależnionemu
od komputera może „brakować czasu”, by zjeść spokojnie posiłek albo wyspać
się; ·
okłamywanie najbliższych, by ukryć prawdę, ile czasu spędziło się
przed komputerem; ·
brak kontroli nad czasem spędzonym przed komputerem –
dziecku wydaje się, że grało w grę tylko przez pół godziny, gdy tymczasem
minęły już cztery godziny; ·
zaniedbywanie efektywnego wypoczynku i realnych kontaktów z
ludźmi – dziecko zamiast pobiegać, pójść na basen, spotkać się z rówieśnikami
na podwórku woli surfować po Internecie; ·
popadanie w swoiste „ciągi” – dziecko zamiast sprawdzić tylko
skrzynkę pocztową, przez wiele godzin wędruje po sieci, zagląda na portale społecznościowe, gra w gry
internetowe, loguje się na różnych forach itp.; ·
wagarowanie, trudności z koncentracją na lekcjach, brak postępów w
nauce; ·
zaprzeczanie problemom – dziecko często próbuje się bronić przed
rodzicami, twierdząc, że „przecież każdy korzysta z komputera, wszyscy tak
robią”; ·
doświadczanie niepokoju, bezsenności, rozdrażnienia, zmian nastroju,
lub depresji gdy niemożliwe jest użycie komputera/internetu
zgodnie z wcześniejszym planem lub gdy używanie komputera/internetu
zostanie przerwane ·
bycie zaabsorbowanym kupowaniem nowych programów, akcesoriow, dodatków komputerowych O ile konsekwencje narkomanii, nikotynizmu czy alkoholizmu daje się w dość szybki sposób zaobserwować ze względu na znaczne zmiany w zachowaniu, o tyle siecioholizm to nałóg, który rozwija się niepostrzeżenie. Nierzadko rodzice dziecka przesiadującego godzinami przed monitorem komputera wierzą, że ich pociecha rozwija się intelektualnie, korzystając z nowych zdobyczy cywilizacji. Tymczasem, młody człowiek zaczyna powoli tracić orientację między rzeczywistością a światem wirtualnym. Komputer i Internet stają się przestrzenią, w którą dzieci uciekają, nie radząc sobie ze swoimi problemami. Trafnie problem niekonstruktywnego używania komputera i sieci ilustruje film Jana Komasy pt. „Sala samobójców” Dlaczego
dzieci uzależniają się od komputera? Nie dlatego, że
komputer zagościł na dobre w ich dziecięcym świecie. Jedną z przyczyn siecioholizmu jest brak umiejętności konstruktywnego
radzenia sobie z trudnościami. Internet i komputer stają się ucieczką przed
problemami i sposobem na poprawę kiepskiego samopoczucia, ucieczką od lęków,
poczucia bezradności, bezsensu, poczucia winy. W świecie wirtualnym wszystko
wydaje się proste. Świat wirtualny może dawać poczucie bezpieczeństwa. W końcu można żyć tak, jak się
chce. Fizjologiczne skutki siecioholizmu ·
Długie godziny przed komputerem mogą skutkować
wadami postawy,
np. skrzywieniami kręgosłupa, bólami
kręgosłupa, nadwyrężeniem mięśni karku i nadgarstka. ·
Pojawia się ból i zmęczenie oczu, które
wpatrują się godzinami w monitor. ·
Ograniczona ilość mrugania powiekami powoduje
wysychanie, pieczenie i zaczerwienienie oczu. ·
Z powodu długotrwałego przesiadywania przed
komputerem pogarsza się wzrok, a nawet może wystąpić tzw. padaczka ekranowa. ·
Długotrwałe przesiadywanie przed komputerem
sprzyja niezdrowemu odżywianiu się, co wpływa na rozwój różnych chorób układu
pokarmowego. ·
W wyniku nałogu może rozwinąć się zespół RSI,
czyli zespół urazów wynikających z permanentnego przeciążenia organizmu
wskutek nieergonomicznych warunków pracy – bóle
ramion, przedramion, przegubów i dłoni. ·
Nałogowi internauci skarżą się również na bóle głowy i migreny. ·
Permanentne przebywanie w sieci zmienia rytm okołodobowy, skutkując wahaniami w stężeniu hormonów czy
glukozy. ·
W skrajnych przypadkach może dojść do wycieńczenia organizmu z
powodu długotrwałego przebywania w sieci lub grania w gry komputerowe. Społeczne skutki siecioholizmu ·
Nieetyczne zachowania w sieci powodowane
poczuciem anonimowości. ·
Nieprzestrzeganie zasad kultury słowa i
dobrego wychowania, np. na forach internetowych. ·
Zaniedbywanie obowiązków szkolnych ·
Brak promocji do następnej klasy. ·
Zanik więzi emocjonalnych z rodziną, bliskimi,
przyjaciółmi. ·
Osłabienie siły woli i osobowości. ·
Rezygnacja z ruchu i aktywnego wypoczynku na
świeżym powietrzu. ·
Utrata dotychczasowych zainteresowań,
koncentracja tylko i wyłącznie na komputerze. ·
Całkowita alienacja i brak kontaktu z
otoczeniem Psychologiczne skutki siecioholizmu ·
Gwałtowna zmiana zachowań wynikająca z
zaburzonego rytmu okołodobowego, rozdrażnienie,
irytacja, spadek sprawności psychofizycznej. ·
Postępujące unikanie kontaktów z innymi ludźmi
– rodziną, znajomymi, przyjaciółmi. ·
Trudności w nawiązywaniu „realnych” kontaktów. ·
Utrata poczucia tożsamości – awatar czy „Ja”? ·
Zacieranie się granicy między światem
wirtualnym a rzeczywistością. ·
Wypaczenie wizji świata, np.
uodpornienie się na zło, przemoc i agresję, którą wysycone
są różne gry komputerowe. ·
Problemy
z pamięcią i koncentracją uwagi. ·
Utrudniony proces przyswajania nowych
wiadomości. ·
Zachwianie komunikacji werbalnej i
niewerbalnej (używanie skrótów, specyficznego języka komunikacji
elektronicznej). ·
Ograniczanie tematów rozmów tylko do tego, co
wiąże się z siecią i Internetem. ·
Postępująca prokrastynacja
– patologiczne odkładanie zrobienia czegoś czy podjęcia decyzji na potem. ·
Rozregulowany cykl okołodobowy. ·
Spadek nastroju, a nawet depresja w sytuacji niemożności korzystania z komputera. Moralne skutki siecioholizmu ·
Łatwy dostęp do pornografii. ·
Możliwość zdobycia informacji na temat dostępu
do narkotyków. ·
Rozwój internetowej pedofilii. ·
Możliwość zalogowania się do serwisów
informacyjnych sekt religijnych. ·
Wystawianie się na działanie szkodliwych
bodźców zamieszczonych na stronach www, np. przemoc fizyczna, przemoc słowna, erotyka. ·
Zatracenie granicy między dobrem a złem. Intelektualne skutki siecioholizmu ·
Utrata zainteresowania nauką przez dzieci. ·
Bezkrytyczna wiara w możliwości komputera. ·
Niezdolność do racjonalnej selekcji danych, z
jakimi człowiek spotyka się w sieci – tzw. szok informacyjny. ·
Spadek koncentracji uwagi. ·
Zaburzenia pamięci. Oczywiście, powyższa lista konsekwencji uzależnienia od Internetu i komputera nie jest wyczerpana. Nałogowe korzystanie z komputera u każdego nałogowca może nieść inne konsekwencje. I mimo że siecioholizm uznaje się za zaburzenie kontroli impulsów, które nie powoduje intoksykacji (w odróżnieniu np. od alkoholizmu), to jednak kompulsywne używanie Internetu może być równie niebezpieczne, jak inne nałogi. Nie ucieknie się przed trudnościami w komputer. Nie znajdzie się w komputerze złotych rad na szczęśliwe życie ani lekarstwa na bolączki dnia codziennego Z relacji
jednej z matek „ Z początku nawet nie dostrzegliśmy jego "drobnych"
jak się wydawało zmian nastrojów(coraz gorsze wyniki w nauce, brak zajęć w
domu po za grą, porzucenie kochanej piłki, strata przyjaciół i coraz
agresywniejsze podejście do nas- rodziców ) Syn nie chciał
wykonywać żadnych poleceń, chyba że dostał pozwolenie na komputer, ale przed
grą, jak skończył grać to już w ogóle nic nie zrobił. Zaczął się denerwować
bez powodu, nie można mu było nic powiedzieć,” Dlatego chciałabym przestrzec
wszystkich rodziców by skrócili czas korzystania z komputera swoim dzieciom
do minimum, oraz kontrolowali czas korzystania z komputera!
|
|